هوش مصنوعی در جهان به سرعت در حال پیشرفت است و حتی ممکن است به زودی جهان را تسخیر کند. اما واقعیت این است که آیا ما برای آن آماده ایم؟

این روزها کاربران تقریباً در همه جا در حال صحبت کردن و استفاده از سرویس ها، پلتفرم ها یا ابزارهای هوش مصنوعی جدید با قابلیت های جدید، فراوان و متنوع هستند و نفوذ و رسوخ هوش مصنوعی و نقش حیاتی و پراهمیت آن در تمامی شئون و جنبه های زندگی بشر، احساسی کاملاً منحصربفرد و غریب و واقعیتی غیر قابل اجتناب و انکارناپذیر محسوب می شود که با زندگی ما کاملاً عجین خواهد شد.

آنچه در حال اتفاق افتادن است، صرفاً یک نوآوری در فناوری نیست، بلکه این نوآوری به طور دیوانه کننده و با سرعتی سرسام آور در حال پیشرفت است. فناوری های قبلی چندین سال‌ طول می کشیدند تا فراگیر شوند و استفاده کنندگان، فرصت کافی برای سازگاری و تطبیق خود با این فناوری ها را داشتند. در مورد هوش مصنوعی اصلاً اینگونه نیست و نمی توانید خود را به کندی با آن تطبیق دهید. 

آنچه کاملاً ملموس است، این است که هوش مصنوعی با سایر فناوری ها کاملاً متفاوت است. ما با یک انقلاب فناوری مواجه هستیم؛ انقلابی که به مراتب، فراتر از نوآوری در رابط ‌های گرافیکی، وب، گوشی های هوشمند، اپلیکیشن ها و سرویس ها است.

هوش مصنوعی با سرعتی باورنکردنی در حال تغییر دنیای ما انسانها است و البته بغیر از قابلیت ها و جنبه های مثبت بیشمار، دارای قابلیت ها و جنبه های منفی بسیار زیادی است که برای ما تهدید محسوب می شوند؛ تهدیدات بسیار متنوع در زمینه ها و شئون گوناگون حیات بشر، از تهدید سلامتی تا تهدید بدافزارها، هک شدن، تخریب و سرقت اطلاعات کاربران، عدم تضمین امنیت شغلی کارگران و ... . 

سال ۲۰۲۳ را احتمالاً باید سال هوش مصنوعی و پرچم دار این روزهای آن، یعنی ChatGPT نامگذاری کرد. یک چت بات که کمتر از چند ماه بعد از رونمایی، جهان فناوری را متحول کرده و با عمومی کردن هوش مصنوعی ( این پدیده کاملاً پیشرفته ) به همگان نشان داده است که در زندگی آینده ما انسان ها چقدر نقش پر رنگی خواهد داشت.


ظهور ChatGPT

شرکت OpenAI سازنده ChatGPT در سال ۲۰۱۵ توسط سم آلتمن بنیان گذاشته شد، او تا قبل از ChatGPT هم یک شخصیت مشهور در سیلیکون ولی به شمار می آمد؛ به عنوان بنیانگذار شتابدهنده YCombunator که نقش محوری در رشد و سرمایه گذاری بسیاری از استارتاپ های مشهور داشت.

سم آلتمن برای شرکت OpenAI شخصیت های مشهوری را کنار هم قرار داد از ایلان ماسک و پیترتیل ( سرمایه‌گذار جنجالی ) گرفته تا رید هافمن بنیانگذار لینکدین.

آلتمن هفت سال بعد از راه‌اندازی شرکت OpenAI با یک توییت از ChatGPT رونمایی کرد، یک چت بات رایگان که عموم مردم می توانستند از آن استفاده کنند. البته نقطه تمایز این چت بات یا دستیار در مقایسه با همتایان هوشمند خود، قابلیت های پیچیده و گوناگونی است که صرفاً منحصر به آب و هوا و اطلاعات محدود نیست. بلافاصله کاربرانی که نخستین تست ها را انجام دادند با قابلیت های متنوع آن آشنا شدند. در 24 ساعت نخست رونمایی، استفاده های فراوانی از آن شد. امجد مسعد، مدیر عامل یک شرکت نرم افزاری، عیوب کدنویسی را بدست آورد. جینا هومولکا، بلاگر غذا و اینفلوئنسر، یک دستور پخت برای یک غذای سالم با شیرینی های شکلاتی عرضه کرد. افراد دیگر، فیلمنامه سریال نوشتند یا تحقیقات دارویی انجام دادند و دانش آموزان هم تکالیف خود را انجام دادند، تمامی این اقدامات فقط در 24 ساعت نخست رونمایی انجام شدند.

محبوبیت و استفاده از ChatGPT، گوگل را که تا قبل از آن، غول بزرگ هوش مصنوعی به چشم می آمد چنان هراسان کرد که مدیران آن به سرعت به دنبال ارائه رقیب و پاسخی برای آن رفتند.

شرکت OpenAI شراکت خود را با مایکروسافت از طریق قراردادی ۱۰ میلیارد دلاری توسعه داد، اما مهم تر از سرمایه، کمکی بود که مایکروسافت به عمومی سازی این چت بات کرد. در واقع، مایکروسافت این ابزار چت بات را با جستجوگر خود، Bing ادغام کرد و در نتیجه، کاربران از طریق موتور جستجوی Bing قادر به دسترسی به نسخه ای از ChatGPT بود که با قدرت Bing درهم آمیخته بود.

ChatGPT بر روی خانواده مدل زبان GPT 3 تولید و با تکنیک های یادگیری ماشین ( Machine Learning ) تقویت شد.

ChatGPT تنها محصول شرکت OpenAI نیست، سیستم پردازش DALL-E دیگر محصول این شرکت است که با دریافت جزییات متنی، یک تصویر تولید می کند که مایکروسافت اخیراً از این سیستم در موتور جستجوی Bing استفاده کرده است.

این شرکت به تازگی، نسخه چهارم ChatGPT را رونمایی کرده که به مراتب، پیشرفته تر و قدرتمندتر از نسخه فعلی آن است. آلتمن ادعا کرده است که به زودی محصولی جدید مشابه DALL-E ارائه خواهد کرد که کاربران بتوانند با توضیحی کوتاه، یک ویدئو تحویل بگیرند.


مایکروسافت برنده اصلی OpenAI

مایکروسافت با سرمایه گذاری ۱۳ میلیارد دلاری در شرکت OpenAI صاحب ۷۵ درصد درآمد آینده این شرکت خواهد بود و البته مایکروسافت قبلاً هم ۲ میلیارد دلار در این شرکت سرمایه گذاری کرده بود.

جالب اینکه OpenAI هنوز به سوددهی نرسیده است، تخمین درآمد این شرکت در سال 2022 بالغ بر ۴۰ میلیون دلار بود که اختلاف زیاد ۵۴۵ میلیون دلاری با مجموع هزینه ها داشت؛ ۴۱۵ میلیون دلار هزینه پردازش و دیتا، ۸۹ میلیون دلار هزینه نیروی انسانی و ۳۵ میلیون دلار هزینه های پیش بینی نشده.

برای سال ۲۰۲۳ پیش بینی درآمد بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار است و انتظار می رود میزان درآمد در سال ۲۰۲۴ به ۱ میلیارد دلار برسد. نکته اصلی این است که ابتدا این شرکت با هدف غیر انتفاعی ایجاد شد، اما اکنون هم مایکروسافت و هم OpenAI به خوبی می دانند که این شرکت می تواند بسیار پولساز باشد.

برخی محصولات و سرویس های مایکروسافت مانند Cloud Azure به ابزارهای ChatGPT و DALL-E مجهز هستند. برخی شرکت ها مانند موسسه مالی مورگان استنلی و CarMax Marketplace از جمله مشتریان بزرگ Cloud Azure محسوب می شوند.

به جرات می توان گفت که بهترین مزیت همکاری با OpenAI برای مایکروسافت، حضور ابزار هوشمند ChatGPT در سرویس جستجوی Bing است؛ یک مزیت بزرگ برای مایکروسافت در مقابل گوگل. 

ChatGPT امکان ارتقاء سهم بازار موتورهای جستجو را به مایکروسافت می دهد ( در حال حاضر، گوگل حدود 90 درصد و مایکروسافت حدود 3 درصد از این سهم را در اختیار دارند ).


سم آلتمن و آینده هوش مصنوعی

سم آلتمن تحصیل در رشته علوم کامپیوتر در دانشگاه استنفورد را رها کرد تا یک استارتاپ دوستیابی به نام Loopt راه اندازی کند، این استارتاپ جزء نخستین استارتاپ های شتابدهنده YC بود که در سال ۲۰۰۵ قادر به جذب سرمایه بیشتر نشد، اما به او کمک کرد تا شرکت سرمایه گذاری هیدرازین کپیتال را راه اندازی و ۲۱ میلیون دلار سرمایه جذب کند.

سم آلتمن یک متخصص هوش مصنوعی یا دانشمند علوم داده نیست، او یک کارآفرین است که به واسطه سال ها تجربه در شتابدهنده YC به خوبی می داند چگونه باید با سرمایه گذاران سیلیکون ولی تعامل کند و در واقع، مسیر کسب و کار شرکت OpenAI را هم که در ابتدا قرار بود به صورت غیر انتفاعی فعالیت و به توسعه هوش مصنوعی کمک کند و تحقیقات خود را به صورت آزادانه در اختیار عامه قرار دهد، تغییر داده است.

مدیران ارشد تکنولوژی OpenAI معتقدند امکان عمومی کردن هوش مصنوعی با تحقیق در لابراتوار وجود ندارد، بلکه باید محصولات توسط مردم استفاده و حتی سوء استفاده شوند.

انتشار آزادانه و عمومی و استفاده گسترده از ChatGPT در جهان و به زبان های مختلف باعث شده است شرکت OpenAI بتواند از بازخوردها به خوبی برای بهبود نسخه های آتی بهره بگیرد و البته برای تصاحب سهم اصلی بازار هوش مصنوعی راه درازی در پیش دارد.

هنوز مشخص نیست که چت بات ها آینده صنعت جستجو باشند یا تنها یکی از مولفه های پیشرفت این صنعت، اما مشخص است که هوش مصنوعی مولفه ای بسیار تاثیرگذار و اساسی در پیشرفت این صنعت قلمداد می شود.