با پیشرفت تکنولوژی، دوربین‌های موبایل به‌طور فزاینده‌ای پیشرفته‌تر شده‌اند و شاهد حضور لنزهای متنوعی در آن‌ها هستیم. آشنایی با عملکرد هر یک از این لنزها، به شما در انتخاب گوشی مناسب برای عکاسی و ثبت تصاویر خارق‌العاده کمک خواهد کرد. در این مقاله قرار است درباره لنزهای مختلف استفاده شده در گوشی‌های هوشمند و کاربرد آن‌ها صحبت کنیم؛ پس تا آخر مقاله همراه ما باشید.

حسگرهای ثانویه‌ی دوربین گوشی‌های هوشمند چه قابلیت‌هایی دارند؟

در عکاسی با دوربین‌های حرفه‌ای، عکاس می‌تواند از لنزهای مختلف (تله‌فوتو، واید و...) متناسب با شرایط و خواسته‌های خود استفاده کند؛ اما در گوشی‌های هوشمند، به‌دلیل محدودیت ضخامت، استفاده از انواع لنزها و حسگرهای مختلف دشوار است؛ بنابراین، شرکت‌های سازنده از چند دوربین در گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند. این کار مزایای متعددی دارد، از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ثبت عکس‌هایی با ویژگی‌های جدید: با دوربین‌های موبایل می‌توان عکاسی پرتره، عکاسی سه‌بعدی، تصویربرداری با لنز عریض و بزرگ‌نمایی اپتیکال (بدون افت کیفیت) را انجام داد.
  • ثبت عکس‌هایی با دامنه‌ی دینامیک بهتر و گسترده‌تر: با استفاده از دوربین‌های اضافی می‌توان جزئیات بیشتری را در سایه‌ها و روشنایی‌های تصویر، ثبت کرد.
  • ارتقای تصویربرداری در نور کم یا شب: حسگرهای ثانویه می‌توانند به جذب نور بیشتر و کاهش نویز تصاویر در نور کم، کمک کنند.

در نهایت، استفاده از حسگرهای ثانویه در دوربین‌های موبایل، قابلیت‌های عکاسی و فیلم‌برداری را به‌طور قابل‌توجهی ارتقا می‌دهد و به کاربران امکان می‌دهد عکس‌هایی با کیفیت و جزئیات بیشتر، ثبت کنند.

چند دوربین برای عکاسی شما کافی است؟

تعداد دوربین‌هایی که نیاز دارید، به نوع استفاده شما از گوشی هوشمند و نیازهای عکاسی شما بستگی دارد. گوشی‌های ارزان قیمت معمولاً با دوربین تکی یا حداکثر دو دوربین (از جمله دوربین اصلی و یک سنسور تشخیص عمق) عرضه می‌شوند؛ البته برخی از این گوشی‌ها ممکن است به جای سنسور تشخیص عمق، از سنسور اولتراواید استفاده کنند. 

اما در گوشی‌های میان رده، تعداد دوربین‌های موبایل به 3 یا 4 عدد می‌رسد. این دوربین‌ها شامل دوربین اصلی (لنز واید)، سنسور اولتراواید، سنسور تشخیص عمق و معمولاً یک دوربین ماکرو به‌عنوان دوربین چهارم هستند. دوربین‌های زوم معمولاً به گوشی‌های پرچمدار محدود می‌شوند؛ زیرا این دوربین‌ها و اجزای سازنده آن‌ها معمولاً گران‌تر از یک دوربین اولتراواید یا سنسور ماکرو، هستند. 

گوشی‌های پرچم‌دار علاوه‌بر دوربین اصلی و دوربین زوم، یک دوربین اولتراواید هم دارند که زاویه دید و انعطاف‌پذیری بیشتری را ارائه می‌دهد؛ به‌علاوه، برخی شرکت‌ها مانند شیائومی، سامسونگ و هواوی در گوشی‌های پرچمدار خود از دو دوربین زوم استفاده کرده‌اند؛ بنابراین، تعداد دوربین‌های موبایل مورد نیاز شما بستگی به نیازهای عکاسی و استفاده از گوشی هوشمندتان دارد.

انواع دوربین‌های موبایل

امروزه شاهد تنوع بسیار زیادی در لنزهای دوربین گوشی‌های هوشمند هستیم. با اینکه وجود همه این لنزها در یک گوشی غیرممکن است، اما ترکیب‌های مختلف آن‌ها ماژول‌های دوربین گوشی‌های مختلف را تشکیل می‌دهند. در این بخش به معرفی انواع لنزهای رایج در دوربین‌های موبایل می‌پردازیم.

انواع دوربین‌های موبایل؛ لنزهای عریض

دوربین‌های با لنز عریض، متداول‌ترین نوع دوربین در گوشی‌های هوشمند هستند و اکثر گوشی‌های بازار حداقل یک دوربین با این نوع لنز دارند. در گذشته که دوربین‌های گوشی تک بودند، این نوع لنزها وظیفه‌ ثبت عکس‌ها و خاطرات ما را بر عهده داشتند.

امروزه دوربین اصلی گوشی‌های هوشمند که بهترین مشخصات و بیشترین مگاپیکسل را دارد، از نوع واید یا عریض است. دوربین‌های جلویی موبایل که برای گرفتن عکس‌های سلفی استفاده می‌شوند نیز از این نوع لنز استفاده می‌کنند. مهم‌ترین ویژگی در دوربین‌های عریض، فاصله کانونی کم آن‌ها است. فاصله کانونی این لنزها بین ۲۲ تا ۳۰ میلی‌متر است و به همین دلیل، توانایی ثبت تصاویری با زاویه دید گسترده دارند.

دوربین‌های واید مناسب‌ترین گزینه برای ثبت تصاویر مناظر، عکس‌های گروهی و عکس‌هایی است که در زندگی روزمره می‌گیریم. به همین دلیل است که در بین انواع لنزهای دوربین‌های موبایل، این لنز برای دوربین اصلی استفاده می‌شود؛ علاوه‌بر موارد ذکر شده، دوربین‌های عریض مزایای دیگری نیز دارند:

  • قابلیت ثبت تصاویر با جزئیات بیشتر: به‌دلیل زاویه دید گسترده، این لنزها می‌توانند جزئیات بیشتری از محیط را در تصویر ثبت کنند.
  • قابلیت عکاسی در مکان‌های کم‌نور: به‌دلیل جذب نور بیشتر، این لنزها می‌توانند در مکان‌های کم‌نور نیز عکس‌های باکیفیتی ثبت کنند.
  • قابلیت ایجاد جلوه‌های بصری جذاب: با استفاده از این لنزها می‌توان عکس‌هایی با جلوه‌های بصری جذاب مانند بوکه (محو شدن پس‌زمینه) ثبت کرد.

در نهایت، دوربین‌های عریض یکی از پرکاربردترین و مفیدترین انواع دوربین‌های موبایل هستند که می‌توانند برای ثبت انواع عکس‌ها و فیلم‌ها مورد استفاده قرار گیرند.تنظیمات دوربین تصویر لنز نوع واید یا عریض

انواع دوربین‌های موبایل؛ لنز فوق عریض

دوربین‌های با لنز فوق عریض، زاویه دید بسیار گسترده‌تری نسبت به دوربین‌های عریض دارند و می‌توانند سوژه‌های بیشتری را در کادر تصویر جای دهند. این نوع دوربین‌ها به‌تنهایی در گوشی‌ها استفاده نمی‌شوند و معمولا در کنار دوربین‌های عریض یا تله‌فوتو قرار می‌گیرند.

اولین گوشی‌های دوگانه از ترکیب دوربین‌های عریض و فوق عریض برای ثبت تصاویر استفاده می‌کردند. این ترکیب به کاربران امکان می‌داد عکس‌هایی با زاویه دید گسترده‌تر و سوژه‌های بیشتر ثبت کنند. امروزه نیز گوشی‌هایی که دو دوربین سلفی دارند، از این ترکیب برای ثبت عکس‌های سلفی گروهی استفاده می‌کنند. فاصله کانونی لنزهای فوق عریض در دوربین‌های موبایل بین ۱۲ تا ۱۸ میلی‌متر است و زاویه دید آن‌ها گاها تا ۱۲۰ درجه نیز می‌رسد. این زاویه دید گسترده، امکان ثبت تصاویر پانوراما و مناظر وسیع را به کاربر می‌دهد.

با وجود مزایای فراوان، دوربین‌های فوق عریض یک نقطه ضعف نیز دارند: تصاویر ثبت شده در لبه‌ها، به‌دلیل انحراف نور، دچار اعوجاج و خمیدگی می‌شوند. این اثر که به نام اثر چشم ماهی شناخته می‌شود، در گوشی‌های جدید با استفاده از هوش مصنوعی و پردازش تصویر تا حد زیادی برطرف می‌شود. در نهایت، دوربین‌های فوق عریض ابزاری قدرتمند برای عکاسی هستند که می‌توانند به کاربر در ثبت تصاویر خلاقانه و جذاب کمک کنند.تصویر ثبت شده توسط لنز فوق عریض از محیط یک شهر

انواع دوربین‌های موبایل؛ لنزهای تله‌فوتو

در نقطه مقابل دوربین‌های فوق عریض، دوربین‌هایی با لنز تله‌فوتو قرار دارند که دنیایی از جزئیات دقیق را به شما هدیه می‌دهند. وجود این لنزها با فاصله کانونی بیشتر در دوربین‌های موبایل، به جای زاویه دید گسترده، امکان بزرگ‌نمایی اپتیکال یا نوری ۲ تا ۳ برابری را فراهم می‌کنند.

به‌طور کلی،فاصله کانونی لنزهای تله‌فوتو بین ۵۰ تا ۸۵ میلی‌متر است؛ اما برخی گوشی‌ها برای زوم بیشتر، از لنزهایی با فاصله کانونی بیش از ۸۵ میلی‌متر نیز استفاده می‌شود. برای درک عملکرد زوم اپتیکال، فرض کنید که فاصله کانونی دوربین اصلی یا عریض ۲۶ میلی‌متر باشد. در این حالت، اگر فاصله کانونی لنز تله‌فوتو ۵۶ میلی‌متر باشد، دوربین توانایی زوم نوری ۲ برابر را خواهد داشت. 

فاصله کانونی لنزهای تله‌فوتو معمولاً بین ۵۰ تا ۸۵ میلی‌متر است؛ البته برخی گوشی‌ها برای دستیابی به قدرت زوم بیشتر، از لنزهایی با فاصله کانونی بیش از ۸۵ میلی‌متر نیز استفاده می‌کنند. برای درک عملکرد بزرگ‌نمایی این لنزها در دوربین‌های موبایل، فرض کنید که فاصله کانونی دوربین اصلی یا عریض گوشی ۲۶ میلی‌متر باشد. در این حالت، اگر فاصله کانونی لنز تله‌فوتو ۵۶ میلی‌متر باشد، دوربین توانایی زوم نوری ۲ برابر را خواهد داشت.

به عبارت دیگر، با استفاده از لنز تله‌فوتو، می‌توانید سوژه را دو برابر بزرگ‌تر از حالت عادی در تصویر ثبت کنید، بدون اینکه کیفیت تصویر افت کند. تصویر ثبت شده توسط تله‌فوتو از برج

انواع دوربین‌های موبایل؛ لنزهای پریسکوپ

لنزهای تله‌فوتو در گوشی‌های هوشمند، به‌رغم کارایی مناسب، برای بزرگ‌نمایی بیش از 3 برابر محدودیت دارند؛ زیرا افزایش زوم اپتیکال نیازمند لنزهای تله‌فوتو بزرگ‌تر است که در قاب گوشی جای نمی‌گیرند. راه‌حل این مشکل، استفاده از لنزهای پریسکوپ در دوربین‌های موبایل است. این نوع لنزها که نمونه‌ای از لنزهای متغیر در دوربین‌های DSLR هستند، به زوم اپتیکال بیشتر در گوشی‌های هوشمند دست می‌یابند.

نامگذاری لنزهای پریسکوپ به‌دلیل استفاده از فناوری مشابه پیروسکوپ و لنزهای تاشونده است. با این وجود، فضای اشغال بیشتر این لنزها، مانع از استفاده گسترده آن‌ها در گوشی‌های هوشمند می‌شود و محبوبیت کمتری در مقایسه با سایر انواع لنزها دارند. گلکسی K Zoom نمونه‌ای از گوشی‌های مجهز به این نوع لنز است.

انواع دوربین‌های موبایل؛ لنز ماکرو

لنزهای ماکرو دروازه‌ای به دنیای شگفت‌انگیز جزئیات هستند و امکان عکاسی دوربین‌های موبایل از سوژه‌ها در نمای بسیار نزدیک را فراهم می‌کنند. این لنزها با ثبت بیشترین جزئیات ممکن در فاصله کم، شما را به قلب سوژه می‌برند. ممکن است در ظاهر، لنزهای ماکرو، تله‌فوتو و پریسکوپ مشابه به نظر برسند؛ زیرا هر سه نوع لنز جزئیات زیادی را ثبت می‌کنند. 

با این حال، بزرگ‌نمایی و ثبت جزئیات در دوربین ماکرو مانند یک ذره‌بین، به‌دلیل بزرگ‌نمایی سوژه توسط دوربین و نه فاصله کانونی است. در مقابل، لنزهای تله‌فوتو و پریسکوپ با افزایش فاصله کانونی، امکان زوم اپتیکال را فراهم می‌کنند. با وجود طرفداران زیاد عکاسی ماکرو و علاقه به ثبت تصاویر از فاصله نزدیک، تعداد گوشی‌های هوشمندی که از این لنزها استفاده می‌کنند، به‌ویژه در بین پرچمداران، محدود است.

لنزهای ماکرو در دوربین‌های موبایل میانرده مانند شیائومی، در اندازه‌های کوچک استفاده می‌شوند. به‌طور کلی، حداکثر کیفیت دوربین‌های ماکرو در گوشی‌ها 5 مگاپیکسل است، اما به یاد داشته باشید که کیفیت یک دوربین هرگز به مگاپیسکل بیشتر خلاصه نمی‌شود.تصویر ثبت شده توسط لنز ماکرو از سطح گل

انواع دوربین‌های موبایل؛ لنز مونوکروم (تک رنگ)

سنسور دوربین‌های موبایل، مانند یک بوم نقاشی خالی، تنها قادر به تشخیص شدت نور است. برای ثبت تصاویر رنگی، نور قبل از رسیدن به سنسور، از آرایه فیلتر نوری (CFA) عبور می‌کند. این فیلتر، نور را به رنگ‌های مختلف تفکیک می‌کند و اطلاعات مربوط به رنگ را به سنسور می‌فرستد؛ اما مشکل اینجاست که CFA بخش زیادی از نور را جذب می‌کند و این به معنای افت کیفیت تصویر است. 

برای حل این مشکل، برخی از گوشی‌های جدید از دوربین‌هایی بدون CFA استفاده می‌کنند. این دوربین‌ها که به لنزهای تک‌رنگ یا مونوکروم معروف هستند، تصاویر با وضوح و کنتراست بالا را ثبت می‌کنند؛ اما کار به اینجا ختم نمی‌شود. پردازشگر تصویر با ترکیب اطلاعات تصاویر ثبت شده توسط لنزهای تک‌رنگ و رنگی، عکسی با کیفیت بالا و جزئیات دقیق تولید می‌کند.تصویر ثبت شده توسط لنز مونوکروم (تک رنگ) از برج ایفل

انواع دوربین‌های موبایل؛ لنز تشخیص عمق

دوربین‌های تشخیص عمق یا زمان پرواز ToF، نوع جدیدی از دوربین‌های موبایل هستند که با نام‌های مختلفی شناخته می‌شوند. این لنزها در واقع دوربین به معنای سنتی نیستند و برای ثبت تصاویر استفاده نمی‌شوند؛ بلکه به‌عنوان یک سنسور برای جمع‌آوری اطلاعات عمل می‌کنند.

هدف اصلی دوربین تشخیص عمق، ترسیم یک نقشه سه‌بعدی یا نقشه عمق میدان است. این کار با شلیک یک پرتو لیزر به سوژه‌ها و محاسبه زمان رفت و برگشت آن انجام می‌شود. اطلاعات به دست آمده از این دوربین برای ارتقای کیفیت عکس‌ها به کار می‌رود.

به عنوان مثال، برای ثبت عکس پرتره با افکت بوکه (تار شدن پس‌زمینه)، لازم است تا میدان و فاصله سوژه تا دوربین مشخص باشد. دوربین تشخیص عمق با ارائه اطلاعات دقیق، به ایجاد بهترین افکت بوکه کمک می‌کند. علاوه‌بر عکاسی، اطلاعات جمع‌آوری شده توسط دوربین تشخیص عمق، کاربردهای دیگری نیز دارد. یکی از مهم‌ترین کاربردهای این لنز در دوربین‌های موبایل، در زمینه واقعیت افزوده است. با استفاده از این اطلاعات، می‌توان اشیاء مجازی را به‌طور دقیق در محیط واقعی قرار داد و تجربه کاربری جذاب‌تری را به ارمغان آورد.

دوربین‌های تشخیص عمق یا ToF، با ارائه اطلاعات سه‌بعدی، دریچه‌ای جدید به سوی دنیای عکاسی و واقعیت افزوده گشوده‌اند. این دوربین‌ها با ارتقای کیفیت عکس‌ها و ایجاد تجارب کاربری جذاب، نقش مهمی در آینده گوشی‌های هوشمند ایفا خواهند کرد.تصویر ثبت شده توسط لنز تشخیص عمق از پروانه بر روی برگ

در این مطلب به معرفی انواع دوربین‌های موبایل و کاربردهای هرکدام از آنان پرداختیم. به کمک این اطلاعات و با شناخت بهتر لنزهای دوربین، بتوانید عکاسی حرفه‌ای‌تری را تجربه کنید. اگر تجربه عکاسی حرفه‌ای با موبایل داشته‌اید، خوشحال می‌شویم آن را با ما به اشتراک بگذارید.